Θυμάστε την πολύ εύστοχη ταινία της ελληνοαμερικανίδας ηθοποιού Nia Vardalos, το «My Big Fat Greek Wedding», όπου με λίγη -έως πολλή- δόση υπερβολής παρουσίαζε την ελληνική (ή Greek-American) κουλτούρα και το εθιμοτυπικό ενός ελληνορθόδοξου γάμου; Αυτά τα συναισθήματα απορίας, cringe έκφρασης και ενδιαφέροντος που δημιουργούνται σε κάποιον που έρχεται αντιμέτωπος με τα ιδιαίτερα έθιμα γάμου του τόπου μας και τον κάνουν να σκεφτεί «είναι τρελοί αυτοί οι Έλληνες»; Τα συγκεντρώσαμε και σας τα παρουσιάζουμε.
Σκηνή από την ταινία Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα.
1. Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα
Σε εμάς μοιάζει ως μια φυσιολογική κίνηση και το μυαλό μας πάει κατευθείαν στη σκηνή της ομώνυμης ελληνικής ταινίας όπου η Ελενίτσα πατά τον Αντωνάκη της για να του δείξει ότι δεν πρόκειται να είναι μια υποταγμένη σύζυγος. Κάποιος ξένος θα αναρωτηθεί τι έκανε ο γαμπρός στη νύφη και αντέδρασε έτσι. Και με το δίκιο του.
2. Ο χορός του Ησαΐα
Και εκεί που η τελετή βρίσκεται στο peak της, ξαφνικά ιερέας, ζευγάρι και κουμπάροι ξεκινούν έναν ιδιόμορφο κυκλικό -σε πολλές περιπτώσεις αστείο- χορό γύρω από την Αγία Τράπεζα. Ο χορός συμβολίζει τα πρώτα βήματα του ζευγαριού στην καινούρια τους ζωή οδηγούμενοι από την Εκκλησία, ενώ οι κύκλοι που πραγματοποιούν, την τελειότητα και την αιωνιότητα.
3. Ρύζι
Και σαν να μην έφταναν οι στροφές γύρω από το τραπέζι, την ίδια στιγμή το ζευγάρι «βάλλεται» από τους καλεσμένους του μέσω της ρίψης ριζιού. Το ρύζι συμβολίζει το «ρίζωμα» του ζευγαριού για καλοτυχία και ευτυχισμένη ζωή. Άραγε, δεν μπορούσαν να βρουν κάτι που πονάει λιγότερο;
4. Στέφανα
Μπορεί να αποτελέσει κωμική σκηνή ειδικά αν ο κουμπάρος μπερδέψει τα χέρια του την ώρα της εναλλαγής των στεφάνων και αντί να τα ξεχωρίσει, τα κάνει χειρότερα. Τα στέφανα κατά παράδοση λέγεται πως «δένουν» το ζευγάρι ενώπιων θεού και ανθρώπου και από εκείνη τη στιγμή είναι σαν ένα άτομο. Η εναλλαγή των στεφάνων, συμβολίζει τη συνεχή αλλαγή ρόλων.
5. Κουφέτα
Λένε πως αν μια ανύπαντρη κοπέλα βάλει κάτω από το μαξιλάρι της κουφέτα από γάμο, θα δει στον ύπνο της τον μέλλοντα σύζυγό της. Άραγε, λειτουργεί; Πάντως, τα κουφέτα στον γάμο αντιπροσωπεύουν τη χαρά, τη γονιμότητα και τους μελλοντικούς διαδόχους. Μάλιστα ο αδιαίρετος αριθμός των κουφέτων που πρέπει σύμφωνα με την παράδοση να υπάρχουν στην μπομπονιέρα, σημαίνει πως το ζευγάρι θα παραμείνει αχώριστο.
6. Κρασί
Οι μελλόνυμφοι δεν πίνουν γλυκό κρασί από το ίδιο ποτήρι για να αντέξουν αυτά που έρχονται -θα μπορούσε, πάντως, η οινοποσία να συμβολίζει κι αυτό- αλλά ως συμβολική πράξη για το ότι όλες τους οι στιγμές πλέον θα είναι κοινές, με λίγα λόγια θα τα μοιράζονται όλα. Φυσικά, από τη συνθήκη αυτή δεν ξεφεύγει ο κουμπάρος, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να πιει και ο ίδιος από το ποτήρι αυτό.
7. Με συνοδεία οργάνων στην εκκλησία
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, υπάρχει το έθιμο η νύφη με τον πατέρα της να φτάνουν στην εκκλησία παρέα με ένα τσούρμο κόσμο και όργανα που βαρούν μετά μανίας «για να ξυπνήσει όλο το χωριό». Κλαρίνα, λίρες, βιολιά, τύμπανα συμμετέχουν στην τελετή ανάλογα από ποια περιοχή της Ελλάδας κατάγεται η νύφη – ή καλύτερα ο πατέρας της νύφης.
8. Το κρεβάτι
Σ’ ένα κρεβάτι ρίχνονται ροδοπέταλα, ρύζι, χρήματα και αν υπάρχει πρόχειρο και ένα παιδί. Όχι, δεν πρόκειται για κάποιο είδος τελετής μαύρης μαγείας, αλλά το έθιμο κατά το οποίο οι οικογένειες του ζευγαριού, κυρίως οι γυναίκες, μαζεύονται στο σπίτι για να κάνουν την προαναφερθείσα διαδικασία που συμβολίζει το ρίζωμα του ζευγαριού και την καρποφορία.
9. Χρήματα στο παπούτσι (πόσο κιτς)
Ενώ ο γαμπρός ακόμα ετοιμάζεται, οι φίλοι του και ο κουμπάρος συναντούν τη νύφη για να τη βοηθήσουν να φορέσει τα παπούτσια της πριν αναχωρήσει για την εκκλησία. Η νύφη τότε καταλαβαίνει πως το ζευγάρι της είναι «μεγάλο», έτσι οι φίλοι χρησιμοποιούν χαρτονομίσματα ως πάτους για να πλησιάσουν το επιθυμητό νούμερο – και ποσό. Στο no 45 είναι καλά, να το αφήσω;
10. Ξύρισμα γαμπρού
Δείτε το σαν ένα μικρό bachelor του γαμπρού, όπου οι φίλοι του μαζεύονται λίγο πριν την τελετή και τον ετοιμάζουν με χορούς και πανηγύρια και σίγουρα ποτό, καταλήγοντας στο να τον ξυρίσουν. Περίεργο δεν είναι;
Εικαστικό για την ταινία My Big Fat Greek Wedding.
Και αυτά ήταν μόνο 10 από τα αμέτρητα έθιμα που πραγματοποιούνται σε έναν ελληνικό γάμο και μπορούμε να ομολογήσουμε πως κάποια από αυτά και σε εμάς τους ίδιους φαντάζουν παράξενα. #MyBigFatGreekWedding
Διαβάστε επίσης…
Συμβολισμοί του γάμου. Τι σημαίνουν;
Γάμος και βάπτιση μαζί: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Βάπτιση & Συμβολισμοί: Όλα όσα δε γνωρίζετε για το μυστήριο της βάφτισης!